Divan Şiiri : Değişen Dünyada Kaybolmuş Paradigma

Tanzimat, etkisinde kaldığı Aydınlanmanın aklîlik, hakikate uygunluk, evrensellik, objektiflik, ölçülebilirlik gibi kriterlerine uymadığı için Divan Şiiri'ni hayatın dışına iter. Çünkü, Divan Şiiri'nin Aydınlanmanın ölçülerine hiç uymayan, hakikat ve dış dünya ile doğrudan ilgisi olmayan müteal, mistik mücerret bir dünyası vardır. Tanzimat bunun yerine, "akıl"a dayanan bir çözümleme tarzını devreye sokar. Artık algı kalıpları değişmiştir. Şiirden düşünceye geçme zamanı gelmiştir. Hakikati temsil etmekte yetersiz kalan şiir, temel bir edebi tür olmaktan çıkar. Edebiyatımız, gerçeği olduğu gibi yansıtmaya çalışan romanlar, hikâyeler ve tiyatrolarla dolar. Şiir de bu kervana katılarak, toplumsal bir görev üslenir. Tanzimat sonrası, yaşama alanı iyice daralan Divan şiiri ise artık, eskiye bağlı birkaç şairin mısralarında suni teneffüslerle yaşatılmaya çalışılan kayıp bir paradigmadır.

Bugün ise Divan Şiiri, modernliğin dünyayı getirdiği yerden rahatsız olanlar için, haksızlığa uğradığına inanılan, iade-i itibarı hak eden ve içinde hakikatleri gizleyen güçlü bir şiir geleneğidir.