Hikemiyât - Felsefe, Bilim ve Eğitim Yazıları

"Şahsiyet, bir bireyi türdeşi bulunan diğer bireylerden ayırmaya ve ayırt etmeye yardımcı olan 'sıfat', daha doğrusu 'hususiyet'tir... En küçük hayvandan en büyüğüne varıncaya kadar tümünde hükmü geçerli bir doğa yasası vardır ki o da yaşam mücadelesidir. Evet! Yaşamak demek âdeta boğuşmak demektir. Bu mücadelede bir ur olmak var; bir de var olmak var!... Dolayısıyla biz Osmanlılar bu cihan-ı medeniyette var olmak istiyorsak medeni bir millet olduğumuzu göstermeliyiz. Yoksa efendiler, medeni topluluk içinde bir 'sürü' olmaktan kendimizi kurtaramayız!" Salih Zeki.

Elinizdeki kitap, Dârulfünun'un ilk rektörlerinden ve II. Meşrutiyet'in en önemli düşünürlerinden Salih Zeki Bey'in makale ve yazılarından oluşmaktadır. Resimli Gazete, Mecmua-ı Ebuzziya, Ulûm-ı İktisâdiye ve İctimâiye, Tanin, Resimli Kitab, Musavver Muhit dergilerinde yayımlanmış olan bu makaleler, "Yeni Bilim ve Felsefe" anlayışının Türkiye düşün hayatına girmesi ve yerleşiklik kazanması açısından büyük bir önem taşımaktadır.

Çok yönlü bir düşünür olarak Salih Zeki Bey'i ortaya koymayı amaçlayan bu eser, eğitimden mantığa, bilim felsefesinden olasılıklar hesabına, astronomiden bilim tarihine dek Salih Zeki düşüncesinin tüm boyutlarına ışık tutmaktadır. Osmanlı düşünce hayatına yön vermiş olan "Skolastik", "Şahsiyet", "Ogüst Kont", "Nâ-Mütenahi", "İhtimâliyât-İktisâdiyât", "İslâmda Tarih-i Ulûm-ı Riyaziyye", "Ecnebî Postahaneleri" bu eserde yer alan makalelerden bazılarıdır.

Tüm bunlarla beraber bu kitapta, Büyük Mecmua, Tedrisat, Muallimler Mecmuası ve Mahfil dergilerinde Mehmed İzzet, Ahmet Fahri, Mehmet Nadir, İsmail Hakkı Baltacıoğlu'nun Salih Zeki'nin düşüncesi ve mirası hakkında kaleme almış olduğu yazılar yer almaktadır. Aynı zamanda ilk kez yayımlanacak olan "Salih Zeki Bey Bibliyografyası" ve Prof. Dr. Remzi Demir'in çalışma için kaleme almış olduğu "Yeni Episteme'nin Benimsenmesi Sürecinde Salih Zeki Bey" Sunuş'u da okuru beklemektedir.