Türk Modernleşmesi ve Din

Osmanlı toplumu ve bütün insanlık eşi görülmedik bir dönüşüm projesi olan modernite ile karşılaşınca, geleneksel tepki ve korunma mekanizmaları biranda anlamsızlaşma sürecine girmiştir. Farklılığını ve üstünlüğünü her seferinde hissettiren Osmanlı toplumsal tahayyülü de modernizmin ürettiği dayatmalar karşısında kendi gerçekliğinden şüpheye düşerek asırlarca küçümsediği Batı ile yani kendi varlığına meydan okuyan yeni yapı ve değerlerle eklemlenme sürecine girmiştir. Bu sürecin tarihsel plandaki yansımaları bugüne kadar uzanan bir çizgide "Batı ile birlikte hareket etme", "Küreselleşme" veya "Globalleşme" şeklinde kendisini yendin ürtmektedir. Batı dünyası ile eklemlenme bağlamında 19.yy.dan bu yana devam eden süreç, "sancılı" bir biçimde devam etmektedir. Sancını kaynağından ise "batılaşma ve din" dilemması yatmaktadır. Geçmişten günümüze bu sancılı süreç hala devam etmektedir.